Co to jest separacja?
Separacja jest to instytucja prawa rodzinnego, polegająca na pozbawieniu małżonków praw i obowiązków wynikających z małżeństwa na podstawie orzeczenia sądu, z zachowaniem jednak małżeństwa i zakazu wstąpienia przez któregokolwiek z małżonków w nowy związek małżeński.
Separację wyżej zdefiniowaną można określić jako separację prawną lub też separację sądową. Sąd orzekający separację formalizuje bowiem określony stan faktyczny polegający na tym, że małżonkowie nie żyją razem.
Od separacji sądowej odróżnić należy separację faktyczną, czyli stan faktyczny, w którym małżonkowie żyją osobno, istnieje między nimi zupełny rozkład pożycia, ale stan ten nie jest sformalizowany orzeczeniem sądowym, co prowadzi do tego, że małżonkowie zachowują prawa i obowiązki wynikające z małżeństwa.
Separacja a rozwód
Zgodnie z art. 611 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej jako k.r.o.), jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd orzekł separację. Z przepisu tego wynika, że przesłanką separacji jest zupełny rozkład pożycia.
Zgodnie z art. 56 § 1 k.r.o., jeżeli między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, każdy z małżonków może żądać, ażeby sąd rozwiązał małżeństwo przez rozwód. Z tego przepisu wynika, że przesłanką rozwodu jest zupełny i trwały rozkład pożycia.
Istnieją dwie zasadnicze różnice między rozwodem i separacją:
- Przesłankami pozytywnymi rozwodu jest zupełny rozkład pożycia oraz trwały rozkład pożycia, podczas gdy do orzeczenia separacji konieczny jest zupełny rozkład pożycia. Gdyby w trakcie postępowania sądowego w przedmiocie separacji okazało się, że między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia, to orzeczenie separacji jest niedopuszczalne. Zwrócić przy tym należy uwagę, że zgodnie z art. 612 § 1 k.c., jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód.
- Orzeczenie rozwodu definitywnie kończy związek małżeński. Orzeczenie separacji nie skutkuje rozwiązaniem związku małżeńskiego.
Reasumując, orzeczenie separacji zawsze daje szansę na powrót do związku małżeńskiego. Art. 616 § 1 k.r.o. stanowi, że na zgodne żądanie małżonków sąd orzeka o zniesieniu separacji. Z chwilą zniesienia separacji ustają jej skutki (art. 616 § 2 k.r.o.). W przypadku orzeczenia rozwodu nie ma możliwości powrotu do małżeństwa. Jeżeli rozwiedzeni małżonkowie chcieliby znowu być razem w związku małżeńskim, to muszą zawrzeć kolejny związek małżeński.
Czy małżonek w separacji prawnej może wystąpić o rozwód?
Taki małżonek może wystąpić o rozwód, jeżeli zaistnieją pozytywne przesłanki rozwodu i nie zaistnieją negatywne przesłanki rozwodu. Kwestia ta została szerzej wyjaśniona w tym miejscu.
Separacja – pomoc prawna
Zapraszam do kontaktu z Kancelarią Adwokacką w temacie reprezentacji w sprawach o separację i rozwód.